Kenniscafé: Richard Wagner en de Religie

Op zaterdagavond 16 juli geeft muziekwetenschapper Johan Maarsingh een lezing over Richard Wagner in het maandelijkse Kenniscafé van de Koppelkerk in Bredevoort.

Richard Wagner leefde in de negentiende eeuw en deed enorm van zich spreken. Hij wilde een Gesamtkunstwerk scheppen: een muziektheatergebeuren waarin muziek, handeling op het toneel, dans en zang, het acteren en de aankleding van het toneel met elkaar in volmaakte harmonie zouden samenvallen.

Een avondje naar de opera betekende in Wagners tijd was vooral een sociaal gebeuren. Je ging daar naartoe om elkaar te zien. Dat moest anders: Wagners kunst bracht de mens een drama waar het ging om de grote vragen des levens. Kunst als religie. Het publiek diende zich volledig te kunnen concentreren op hetgeen er op het toneel gebeurde.

Religie bindt mensen samen, is een bindend element in een samenleving. Dat zou kunst ook kunnen zijn. Het kan een mens verlossing brengen uit de ellende die het leven soms kan zijn. Verlossing is het thema in veel van Wagners opera’s. Ook in zijn muzikale taal speelt Wagner graag met spannende samenklanken die maar zelden tot een echte oplossing komen – het onvervulde verlangen, in muziek verklankt.

Johan Maarsingh is in Winterswijk geboren, in Aalten en Nijmegen opgegroeid en studeerde Muziekwetenschap in Utrecht. Hij was programmamaker bij Stichting Concertzender Nederland en is actief binnen het Wagnergenootschap Nederland, de Gustav Mahler Stichting Nederland en de Willem Mengelberg Society.